حقوق طرفین دعوا در جلسه رسیدگی

حقوق طرفین دعوا در جلسه رسیدگی: مرجع رسیدگی کننده در راستای رسیدگی عادلانه،مکلف است تا ابتدا از خواهان بخواهد تا دعوای خود را مطرح کند؛بعد از طرح ادعاهای خواهان،مرجع مکلف است تا به خوانده فرصت دفاع بدهد،بنابراین طرفین دعوا در جلسه رسیدگی،دارای حقوقی هستند که می توانند از آن حقوق بهرمند شوند که ابتدا به بیان حقوق مشترک طرفین دعوا و سپس به بیان حقوق مختص به خواهان در جلسه رسیدگی می پردازیم.

1-حق دعوت به جلسه رسیدگی

به استناد ماده 57 آیین دادرسی کار«دعوت از طرفین برای حضور در جلسه رسیدگی الزامی است طرفین می‌توانند در جلسه رسیدگی حضور یافته یا نماینده معرفی یا لایحه ارسال نمایند. در صورتی که مرجع رسیدگی‌کننده حضور شخص خواهان یا خوانده یا هر دو را در جلسه ضروری بداند این موضوع در برگ اخطاریه قید می‌شود در این صورت خود شخص نیز در جلسه حضور خواهد یافت.»

همانطور که ملاحضه میشود،مفاد ماده 57 بر خلاف ماده 11 آیین رسیدگی سابق که فقط برای یک نوبت دعوت طرفین را الزامی می دانست،دعوت از طرفین را بطور مطلق ،برای تمامی جلسات رسیدگی الزامی می داند،بنابراین اگر بطور مثال5جلسه تشکیل شود،مرجع رسیدگی کننده مکلف است که طرفین دعوا را برای هر 5جلسه دعوت نماید،ملاک رسمیت جلسه،دعوت طرفین برای حضور در جلسه است،نه حضور آن ها،بنابراین اگر با وجود دعوت،طرفین یا یکی از آن ها در جلسه حاضر نشود،جلسه رسمیت خواهد داشت و مرجع رسیدگی را ادامه خواهد داد.

به همین دلیل است که ماده 58 آیین دادرسی کار مقرر میدارد«عدم حضور خواهان، خوانده یا نمایندگان آنان در جلسه مانع از رسیدگی و صدور رای نخواهد بود، در صورتی که خواهان در جلسه رسیدگی حضور نیابد و مرجع بدون اخذ توضیح از خواهان نتواند در ماهیت دعوا رای صادر کند، قرار ابطال دادخواست صادر می‌نماید.البته ماده 59 آیین دادرسی کار اجازه میدهد.

«مرجع رسیدگی‌کننده می‌تواند در صورت عدم حضور هر یک از طرفین فقط برای یک نوبت جلسه رسیدگی را تجدید کند.

2-حق تقاضای درج عین عبارت اظهارات طرف مقابل در صورتجلسه

بر اساس ماده 60 آیین دادرسی کار«مرجع رسیدگی‌کننده باید اظهارات طرفین یا نمایندگان آنان را در صورت‌جلسه درج و به امضا یا اثر انگشت آنها برساند. چنانچه طرفین یا یکی از آنها از امضای اظهارات خود امتناع نماید، مراتب در صورت جلسه قید و به تایید اعضا خواهد رسید. صورت جلسه مزبور شامل اظهارات طرفین و تصمیم متخذه به امضای اعضای حاضر در جلسه رسیده و ضمیمه پرونده خواهد شد.به هر حال،به استناد ماده61 آیین دادرسی کار«در موارد زیر عین اظهارات طرفین در صورت جلسه نوشته می‌شود:

۱ـ وقتی که بیان یکی از آنان مشتمل بر اقرار باشد.

۲ـ چنانچه یکی از طرفین بخواهد از اظهارات طرف دیگر استفاده نماید.

۳ـ در صورتی که هیات به جهتی درج عین عبارت را لازم بداند.

3-حق تقاضای اخذ رونوشت از اوراق پرونده

به استناد ماده 62 آیین دادرسی کار«طرفین دعوا حق دارند با درخواست کتبی و هزینه شخصی از اوراق پرونده رونوشت اخذ نمایند.»یکی از حقوق مسلم طرفین دعوا در دادرسی عادلانه دسترسی آزاد به مدارک و اسناد طرف مقابل است،به همین دلیل در ماده62این حق به طرفین ذعوا داده شده است تا از اوراق پرونده رونوشت بگیرند

4-تقاضای تجدید جلسه

به موجب ماده 65 آیین دادرسی کار«در پایان هر جلسه چنانچه به دلایل موجه، ارایه شده از جانب طرفین یا به تشخیص مرجع، جلسه دیگری لازم باشد، دلایل مذکور در ذیل صورتجلسه نوشته شده و جلسه تجدید خواهد شد»همچنین به موجب ماده 64 آیین دادرسی کار:

«در صورت تغییر یا افزایش خواسته از طرف خواهان، چنانچه به تقاضای خوانده، هیات تجدید جلسه را برای ارایه مدارک جدید از طرف خوانده لازم بداند، جلسه تجدید می‌شود.»بنابراین طرفین دعوا یا هر یک از آنها،می توانند،تقاضای تجدید جلسه نمایند.البته تشخیص تجدید جلسه با مرجع رسیدگی کننده است.

حقوق خواهان در جلسه رسیدگی

1-تغییر،کاهش یا افزایش خواسته

به موجب ماده 63 آیین دادرسی کار«خواهان می‌تواند تا قبل از اتمام رسیدگی خواسته خود را کم نموده یا تغییر دهد لیکن افزایش خواسته تا پایان اولین جلسه رسیدگی صورت خواهد گرفت.در خصوص ماده موصوف بیان چند نکته لازم است:

اولا؛به موجب ماده موصوف،خواهان از این حق برخوردار است که نسبت به خواسته خود تغییراتی را اعمال نماید؛به موجب ماده مزبور،کاهش خواسته یا تغییر خواسته تا قبل از اتمام رسیدگی صورت میگیرد.

باید توجه داشت که در صورتی که افزایش یا تغییر خواسته در حضور خوانده انجام نشود موضوع باید به خوانده ابلاغ شود به موجب ماده 64 نیز«در صورت تغییر یا افزایش خواسته از طرف خواهان، چنانچه به تقاضای خوانده، هیات تجدید جلسه را برای ارایه مدارک جدید از طرف خوانده لازم بداند، جلسه تجدید می‌شود.

لیکن افزایش خواسته تا پایان اولین جلسه رسیدگی است،دلیل آن نیز این است که کاهش خواسته ضرری به خوانده نمی رساند و رسیدگی مرجع را طولانی نمی کند،تغییر خواسته تا قبل از اتمام رسیدگی،به دلیل ویژگی خاص دادرسی کار است و علی الاصول موجب اطاله دادرسی نشده و با اصل غیر تشریفاتی بودن رسیدگی نیز هماهنگ است؛به عنوان مثال خواسته کارگر در دادخواست بازگشت بکار می باشد ؛لیکن در جلسه دوم رسیدگی،خواسته خود راتغییر داده و تقاضای مطالبات پایان کار می نماید.

اما افزایش خواسته باید تا پایان اولین جلسه رسیدگی باشد؛زیرا پذیرش اینکه خواهان بتواند بعد از جلسه اول نیز خواسته خود را افزایش دهد،شاید با اصل غیر تشریفاتی بودن رسیدگی در تطابق باشد،اما با اصل سرعت و عدم اطاله رسیدگی و حقوق خوانده در تعارض است.

2-استرداد دادخواست یا دعوا

به موجب ماده 66 آیین دادرسی کار:

«خواهـان می‌تواند تا قبل از صدور رای، دادخواست یا دعوای خود را مسترد دارد؛ در این صورت قرار ابطال دادخواست صادر خواهد شد.»

برای درک صحیح این ماده توجه به چند نکته لازم است:

اولا برخلاف ماده107آیین دادرسی مدنی و با توجه به اصل سرعت و اصل غیرتشریفاتی بودن رسیدگی به خواهان اجازه داده شده است که تا قبل از صدور رای بتواند دادخواست یا دعوای خود را مسترد دارد.

دوما تشریفات دادرسی مدنی در خصوص استرداد دعوا یا دادخواست،رعایت نشده و طبق ماده 66 تفاوتی بین استرداد دعوا یا دادخواست نمی باشد؛ بنابراین در خصوص تقاضای هر کدام از موارد ذکر شده،قرار ابطال دادخواست صادر خواهد شد.

سوما در ماده 66 آئین دادرسی کار هیچ اشاره ای به قرار سقوط دعوا نشده است؛بنابراین در دادرسی کار قرار سقوط دعوا وجود ندارد؛اگر چه استرداد دعوا یا دادخواست بعد از اتمام مذاکرات طرفین و بعد از اعلام ختم دادرسی تا قبل از صدور رای باشد؛بنابراین:

بعد از صدور قرار ابطال دادخواست،خواهان می تواند مجددا اقامه دعوا نماید.

حقوق طرفین دعوا در جلسه رسیدگی

ضمیمه قانونی این پست: