شرایط بازگشت به کار در کارهای مستمر و غیر مستمر
کارگرانی که در کارگاههای مشمول قانون کار فعالیت دارند، چنانچه شغل آنها از مشاغل مستمر باشد و با قراردادهای دائم یا رسمی مشغول به کار باشند، کارفرما بدون دلیل موجه حق اخراج ایشان از کار را ندارد.
شرایط قانونی کارهای مستمر
به استناد تبصره 2 ماده 7 قانون کار، در کارهایی که طبیعت آنها جنبه مستمر دارد، در صورتیکه مدتی در قرارداد ذکر نشود، قرارداد دائمی تلقی می شود.
بدین معنا که چنانچه در کارهای مستمر، قرارداد مدت موقت منعقد شود، کار حالت دائمی نیافته و در پایان قرارداد هر کدام از طرفین حق استنکاف از انعقاد قرارداد جدید را دارند. ولی چنانچه در این امور مدتی در قرارداد ذکر نشود، قرارداد دائمی رسمیت می یابد.
تعریف کارهای مستمر و غیر مستمر
به استناد تبصره 1 ماده 7 قانون کار حداکثر مدت موقت برای کارهایی که طبیعت آنها جنبه غیر مستمر دارد، توسط وزارت کار تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید. که این آیین نامه در جلسه مورخ 98.11.20 هیات وزیران در 5 ماده به تصویب رسید.
به استناد بند 1 این آیین نامه، مشاغل غیر مستمر عبارتند از :
الف) کارهایی که برای انجام ماموریتی خاص ایجاد شده و در تاریخ معین به اتمام میرسد مانند کارگاههای سد سازی، راهسازی، و ساخت کارخانه
ب) کارهایی که فعالیت آنها مقید به زمان خاصی نیست و در طول زمان تداوم داشته ولی جزئی از فعالیتهای اصلی کارگاه نیستند مانند ساخت سوله، ساختمان یا خط تولید جدید.
طبق بند 2 و 3 این آیین نامه، حداکثر مدت موقت برای کارهای غیر مستمر 4 سال است و در کارهایی که قبل از ابلاغ این تصویبنامه وجود داشته اند، حداکثر مدت موقت از تاریخ ابلاغ این تصویبنامه محاسبه خواهد شد.
که این بدان معناست که چنانچه کار غیر مستمر بیش از 4 سال به طول بینجامد تمام شدن کار کارگران منوط به اتمام کار یا پروژه مورد نظر بوده و کارفرما حق اخراج ایشان را زودتر از آن ندارد.
البته در بندهای 4 و 5 این آیین نامه، تاکیدات قبلی متزلزل گردیده چرا که در بند 4 بیان داشته، کارفرمایان این کارگاهها حتی پس از مدت 4 سال مذکور مجازند با کارگران آن پروژه یا فعالیت اتمام یافته تصفیه حساب و قطع همکاری نمایند.
ضمنا در بند 5 پا را فراتر گذاشته و اعلام نموده کارگرانی که با قراردادهای مدت موقت در کارهای مستمر فعالیت دارند مشمول مفاد این آیین نامه نیستند و به نوعی مفهوم مخالف تبصره 2 ماده 7 قانون کار را تاکید نموده است.
بازگشت به کار در قراردادهای مدت موقت
چنانچه همکاری کارگر و کارفرما با انعقاد قرارداد مدت موقت یکماهه، سه ماهه، شش ماهه، یکساله یا بیشتر باشد، به استناد ماده 25 قانون کار تا موعد باقیمانده از قرارداد هیچیک از طرفین حق فسخ قرارداد را ندارند.
چنانچه کارفرمایی بدون دلیل موجه اقدام به قطع همکاری با کارگر زودتر از موعد انقضای قرارداد نماید کارگر میتواند با مراجعه به اداره کار، دادخواست .بازگشت به کار. را ارائه دهد. اما چنانچه شرایط عکس آن رخ دهد، یعنی کارگر ترک کار نماید و این امر به تایید مراجع حل اختلاف برسد، دیگر حق بازگشت به کار ندارد.
دلایل موجه اخراج
به استناد ماده 27 قانون کار چنانچه کارگر در انجام وظایف محوله قصور ورزد و آیین نامه های انظباطی کارگاه را پس از تذکرات کتبی نقض نماید، کارفرما حق دارد در صورت اعلام نظر مثبت شورای اسلامی کار قرارداد کار را فسخ نماید. در کارگاههای فاقد شورا، نظر مثبت انجمن صنفی و در صورت عدم وجود آن، نظر مثبت نماینده کارگران شراط تایید اخراج خواهان میباشد.
پرداخت خسارت اخراج
چنانچه پس از بررسی درخواست کارگر در مراجع حل اختلاف به خواسته بازگشت به کار، کارفرما موجبات تعلیق قرارداد کار شناخته شود مکلف است علاوه بر بازگرداندن کارگر به کار قبلی، کلیه حقوق معوقه و حق السعی ایام تعلیق کارگر و پرداخت بیمه این ایام را انجام دهد.
مواد 29 و 165 قانون کار نیز بیانگر همین موضوع است. به استناد ماده 165 قانون کار در صورتیکه مراجع حل اختلاف اخراج کارگر را غیر موجه تشخیص دهند حکم بازگشت به کار کارگر اخراجی و پرداخت حق السعی او را از تاریخ اخراج صادر می کنند.
شرایط پرداخت 45 روز سنوات خدمت
طبق تبصره ماده 165 قانون کار چنانچه پس از صدور رای بازگشت به کار، کارگر نخواهد به کار سابق خود بازگردد کارفرما مکلف است بر اساس سابقه کار به نسبت هر سال 45 روز مزد یا حقوق به عنوان سنوات خدمت به وی بپردادازد.
شرایط و نحوه استفاده از امتیاز مقرر در تبصره ماده 165 قانون کار در ماده 111 آیین دادرسی کار تشریح شده است. به استناد ماده اخیرالذکر، در صورت صدور حکم بازگشت به کار از سوی هیات حل اختلاف (تجدیدنظر) چنانچه کارگر بخواهد از امتیاز مقرر در این تبصره استفاده نماید باید ظرف یک هفته از تاریخ صدور رای، دادخواست خود را تقدیم هیات تشخیص نماید. که خارج از نوبت رسیدگی شود.
کارگران حائز شرایط باید به موعدهای قانونی در قانون کار توجه ویژه داشته باشند چرا که چنانچه در خارج از موعد مقرر، اقدام به این کار نمایند حق استفاده از امتیاز فوق را ندارند و سنوات خدمت آنان به شکل عادی قانونی به میزان سالی یکماه محاسبه خواهد شد.
شرایط بازگشت به کار در کارهای مستمر و غیر مستمر
ضمیمه قانونی این پست: