قرارداد پیمانکاری تک نفره

قرارداد پیمانکاری تک نفره: اشخاص حقیقی و یا حقوقی یا به طور کلی کارفرمایان با مشورت از وکیل تامین اجتماعی و یا وکیل اداره کار، کارهای خود را در دو قالب به افراد می سپارند، یا در قالب قرارداد کار و استخدام فرد در مدتی مشخص و یا در قالب قرارداد پیمانکاری.

افرادی که در قالب قرارداد کار به استخدام کارفرما در می آیند مشمول قوانین کار و قوانین تامین اجتماعی خواهند بود اما افرادی که در قالب قرارداد پیمانکاری تک نفره با کارفرما وارد همکاری می‌شوند نه قانون کار و نه قانون تامین اجتماعی مشمول حال آنها می‌شود و نیازی به پرداخت حق بیمه نداشته و همچنین امکان شکایت از کارفرما در ادارات کار را نخواهند داشت.

به هر حال قبل از تنظیم قراردا بهتر است با وکیل تامین اجتماعی یا وکیل اداره کار مشورت نمایند تا در تنظیم قرارداد دچار اشکال و اشتباه نشوند.

دلیل استفاده از قرارداد پیمانکاری تک نفره

دو نکته اصلی که باعث می‌شود کارفرمایان و یا کارگران به سمت قرارداد پیمانکاری انفرادی بروند این است که: اولا این قراردادها مشمول قانون کار نیست و اجبار به پرداخت حق بیمه توسط واگذارنده نداشته و مسئولیت‌های سنگین که به دلیل عدم پرداخت حق بیمه کارگر توسط کارفرما ممکن است گریبانگیر کارفرما شود را ندارد.

و دلیل دیگر تمایل به سمت این نوع از قراردادها این است که نیروی کار استقلال خود را حفظ کرده و به صورت مستقل و بدور از محدودیت‌های کارگری و کارفرمایی فعالیت می‌کند.

قرارداد پیمانکاری تک نفره چه قراردادی است؟

قرارداد پیمانکاری فردی که توسط وکیل تامین اجتماعی و یا وکیل اداره کار تهیه می‌شود، قراردی است که در آن کارفرما و شخص پیمانکار بر سر انجام عملیات یا فرایندی مشخص توافق نموده تا در مدت زمانی که با توافق طرفیت تعیین میشود آن کار را در قبال مبلغ مورد نظر انجام داده و همچنین تعهداتی را که به جهت انجام کار دارند مشخص نموده و شرایط فسخ و خسارات عدم انجام مفاد قرارداد نیز در آن مشخص است.

در ظاهر ممکن است این قرارداد با قرارداد کار که میان کارگر و کارفرما نوشته می‌شود مشابه باشد اما تفاوت‌هایی دارند که به برخی از آنها اشاره میکنم، یک وکیل تامین اجتماعی یا وکیل اداره کار در تنظیم قرارداد پیمانکاری انفرادی نکاتی را در نظر میگیرد که نشان دهنده عدم ارتباط کارگری و کارفرمایی خواهد بود.

پس با اینکه فردی جهت انجام کاری برای کارفرما بکار گرفته میشود اما همیشه دلیل بر اینکه آن فرد تحت استخدام کارفرما است نبوده، مثلا یکی از تفاوت‌ها در این است که الزامی به حضور شخص پیمانکار در محل کارفرما وجود ندارد اما کارگری که به استخدام در می‌آید می بایست در محلی که کارفرما اعلام می‌نماید حضور داشته و به دستور وی کار کند.

شخص به استخدام در آمده حقوق ثابت دریافت می‌نماید، مثلا به صورت روزانه، هفتگی و یا ماهانه حقوق خود را دریافت می‌نماید اما شخص پیمانکار با توجه به پیشرفت کار موضوع قرارداد و با ارائه صورت وضعیت و اعلام میزان انجام کار از کارفرما مبالغی دریافت می‌نماید.

و همانطور که این شخص نیازی به حضور در کارگاه کارفرما ندارد ساعت کاری مشخص هم ندارد.

در قرارداد پیمانکاری تک نفره دو طرف توافق می‌کنند که موضوع قرارداد در مدت مشخصی به پایان رسیده و تحویل کارفرما گردد.

قرارداد پیمانکاری تک نفره حاوی مواردی از جمله:

مشخصات طرفین،

موضوع قرارداد،

مدت قرارداد،

مبلغ قرارداد،

شروط خاص طرفین،

مسئولیت‌ها و تعهدات،

خسارت دیرکرد،

ضمانت‌،

شرایط فسخ قرارداد و موارد مهم دیگر است.

چه کسانی از قرارداد پیمانکاری تک نفره استفاده میکنند؟

طبیعتا هر قرارداد و هر موضوعی نمیتواند یک قرارداد پیمانکاری تک نفره محسوب شده و معافیت پرداخت حق بیمه داشته باشد، در مورد اینکه این قرارداد مشمول حق بیمه می‌باشد یا خیر باید با وکیل تامین اجتماعی مشورت نمود، برخی از قراردادهای پیمانکاری هرچند با یک فرد به عنوان پیمانکار نوشته شود ولی اگر موضوع به نحوی باشد که نتوان تک نفره آنرا اجرا کرد مشمول پرداخت حق بیمه خواهد شد.

مثلا قراداد گچ کاری با یک شخص نوشته شود، این قرارداد نمیتواند به تنهایی توسط شخص پیمانکار انجام شود و حداقل به یک نیرو جهت انجام کار در کنار خود نیاز خواهد داشت، پس این قرارداد تک نفره محسوب نمیشود.

بیشتر افرادی به سمت قرارداد تک نفره می‌روند که موضوع کارشان خدماتی است.

مثلا یک برنامه نویس کامپیوتر جهت انجام خدماتی تخصصی در مدت مشخص و در قبال مبلغ و تعهداتی با کارفرما قراردادی منعقد می‌نماید.

استارت آپ ها نیز به دلیل اینکه در ابتدای کار تمایل دارند هزینه های خود را کم نموده و سرعت خود را بیشتر نمایند و از تخصص افراد در زمانی که به آن نیاز دارند استفاده نمایند به سمت قراردادهای پیمانکاری تک نفره می‌روند.

همچنین افراد متخصص که تمایل دارند به صورت مستقل کار کنند و آزادی عمل خود را داشته باشند به عنوان پیمانکار خود را مطرح نموده و قرارداد پیمانکاری با کارفرمایان منعقد می نمایند.

حق بیمه به این قراردادها تعلق می‌گیرید؟

خیر، حق بیمه به این قراردادها تعلق نمیگیرد اولا به این دلیل که پیمانکار در این نوع قرارداد، کارگر محسوب نمیشود تا کارفرما حق بیمه او را بپردازد و دوم اینکه کسی جز شخص پیمانکار در این قرارداد فعالیتی نداشته و زمانی که شخصی برای پیمانکار، کار نمیکند پس حق بیمه ای نیز قابل پرداخت نخواهد بود.

همچنین دادنامه شماره ۱۸۱۵ مورخ ۶/۱۱/۱۳۹۳ هیات عمومی دیوان عدالت اداری قراردادهای پیمانکاری تک نفره را معاف از پرداخت حق بیمه دانسته و آنرا مشمول ماده ۳۸ قانون تامین اجتماعی نمی‌داند.

پیشنهاد میشود پست : راي وحدت رويه شماره 2351 مورخ 1400.08.18 هيات عمومي ديوان عدالت اداري در خصوص پیمانکاران تک نفره مرکز تحقیقات مخابرات را نیز مطالعه کنید.

اما همه اینها به نظر سازمان تامین اجتماعی مرتبط است. یعنی حتما باید این قراردادها نیز مانند سایر قراردادها به تامین اجتماعی ارائه شود تا آنها نظر کارشناسی خود را مبنی به شمول حق بیمه یا عدم شمول اعلام نمایند.

اگر قرارداد خود را به تامین اجتماعی ارائه نمودید اما آنرا مشمول نمودند بهتر است سریعا با یک وکیل تامین اجتماعی مشورت نمایید.

یک نکته مهم در خصوص قراردادهای پیمانکاری تک نفره این است که: از آنجایی که این قرارداد بر اساس ماده ۱۰ قانون مدنی تنظیم می‌شود، امکان فسخ آن برای طرفین وجود ندارد. مگر آنکه در متن قرارداد چنین حقی برای طرفین یا یکی از آن‌ها برای مدت مشخص تعیین شده باشد.

زیرا تمام قراردادهایی که مطابق با ماده ۱۰ قانون مدنی تنظیم می‌شوند اصطلاحاً قراردادهای لازم هستند. قراردادهای لازم یعنی قراردادهایی که در حالت اولیه، امکان فسخ آن‌ برای طرفین وجود ندارد.

ضمائم قانونی این پست (قرارداد پیمانکاری تک نفره):

دادنامه شماره ۱۸۱۵ مورخ ۶/۱۱/۱۳۹۳ هیات عمومی دیوان عدالت اداری

راي وحدت رويه شماره 2351 مورخ 1400.08.18 هيات عمومي ديوان عدالت اداري در خصوص پیمانکاران تک نفره مرکز تحقیقات مخابرات